Islam. Apologia i dialog
Wydawnictwo: Płocki Instytut Wydawniczy
Autor: ks. Przemysław Artemiuk (red.)
ISBN:978-83-65397-31-7
Rok wydania: 2016
Format:A5
Liczba stron:316
Oprawa miękka
BIBLIOTEKA TEOLOGII FUNDAMENTALNEJ 11
Współcześni chrześcijanie islam traktują różnorodnie. Zaprezentowane w niniejszej publikacji stanowiska pozwalają wyodrębnić trzy perspektywy:
Pierwsza z nich to głos apologetów (P. Lisicki, R. Spencer, T.P. Terlikowski). Dostrzegają oni w religii Proroka poważne niebezpieczeństwo. Dlatego nie boją się mówić o islamizacji Zachodu i konsekwentnie krytykują wszelkie ustępstwa wobec muzułmanów. Widzą wprawdzie różnorodność islamu, jednak decydujące znaczenie ma dla nich przemoc, prześladowania i ekspansja obecne w tej religii. Dokonują zdecydowanie negatywnej oceny muzułmanów. Apologeci pozostają również krytyczni wobec dialogicznej postawy Kościoła katolickiego i zachodnioeuropejskiej polityki wielokulturowości. Wskazują, iż to sam Zachód, porzucając chrześcijaństwo, otworzył islamowi drzwi do Europy.
Druga perspektywa spojrzenia na islam akcentuje dialog. Jej zwolennicy (K. Kościelniak, J. Todenhöfer, A. Skowron-Nalborczyk, K. Górak-Sosnowska) podkreślają, iż nie można utożsamiać ISIS czy też innych ruchów islamistycznych z religią Proroka, jest ona bowiem zdecydowanie inna, a jej wyraźnym rysem pozostaje różnorodność. Islam, chociaż wielobarwny, nie jest niebezpieczny i nie powinno się go mylić z radykalnymi grupami ekstremistów, instrumentalnie traktujących religię. Ludzie Zachodu nie znają go, stąd ich dystans i lęk. Dlatego jedyną drogą pozostaje dialog i otwartość, które pozwolą dostrzec bogactwo religii i kultury muzułmańskiej. Europejscy orientaliści podkreślają, iż jest możliwe pokojowe współistnienie dwóch wielkich tradycji religijnych, chrześcijaństwa i islamu. Świadczy o tym nie tylko dialogiczna postawa Kościoła katolickiego, ale również głos samych muzułmanów (List 138, Przesłanie z Ammanu, List 126).
Trzecia perspektywa to próba połączenia tych dwóch stanowisk, z wyraźnym akcentem jednak na apologię. G. Weigel sugeruje, aby wobec islamu zachować dystans i nie ulegać dyktaturze politycznej poprawności. Religia Proroka bywa niebezpieczna, kiedy staje się ideologią i zamienia się w dżihadyzm. Wobec tego zjawiska należy zachować wszelką ostrożność. Tradycja muzułmańska jednak domaga się ze strony chrześcijan szacunku, a także zrozumienia. Ludzie Zachodu winni ją zatem poznawać, nie zatracając przy tym własnej tożsamości. Wyznawcy Chrystusa muszą również odrzucić fałszywe pojęcie tolerancji, a także dostrzec, że w religii Proroka są treści dla niech nie do przyjęcia (np. kwestia dhimmizacji). Zdrowy stosunek do islamu, stwierdza G. Weigel, gwarantuje jedynie wiara we własną kulturę. Odbudowa cywilizacji chrześcijańskiej jest niezbędna, jeśli ludzie Zachodu chcą prowadzić skuteczny dialog z wyznawcami Allaha. Chrześcijanie, stając zatem wobec religii Proroka, winni najpierw poznać islam i jego bogatą historię. W ten sposób odnajdą zarówno płaszczyzny do dialogu, jak i powody dla apologii własnej tożsamości, a także istotne różnice dzielące obie tradycje religijne. Odkrycie dziejów muzułmanów pozwoli im zrozumieć procesy zachodzące w obrębie samego islamu, na przykład formowanie się doktryny społeczno-politycznej czy też narodziny i ekspansję islamistycznych ruchów ekstremistycznych oraz obiektywnie spojrzeć na dzisiejszą różnorodność wyznawców Allaha.
Zarysowana perspektywa towarzyszy przedkładanej publikacji. Jest w niej obecna zarówno hermeneutyka religii Proroka: pytanie o tożsamość Boga-Allaha (o. Adam Wąs), miejsce Koranu i fakt Objawienia (ks. Krzysztof Kościelniak), obraz Jezusa w najwcześniejszych tekstach islamu (ks. Marek Skierkowski) oraz rola kobiety w tradycji muzułmańskiej (Aldona Maria Piwko); przeszłość i najnowsze dzieje dialogu chrześcijańsko-muzułmańskiego (o. S. Grodź), jak i apologia Chrystusa oraz cywilizacji zachodniej (Paweł Lisicki, Monika Kacprzak). Całość zamyka wyważona synteza, stanowiąca przykład fundamentalnoteologicznego wykładu o islamie (ks. Henryk Seweryniak).
ks. Przemysław Artemiuk
Wstecz