Tradycja i tradycje. Tom 1: esej historyczny

„Postawieni przed zadaniem napisania tomu o tradycji, zostaliśmy zmuszeni do przestudiowania tego pojęcia najpierw pod kątem historycznym. Było to konieczne przede wszystkim dla zdobycia jasnego poglądu na to zagadnienie, gdyż w słowniku chrześcijańskim termin »tradycja« oznacza wiele rzeczy, zarazem odmiennych i pokrewnych. Wymagała tego także metodologia teologiczna, gdyż teologia interpretuje i konstruuje »dane«, które muszą uwzględniać dorobek składany przez wieki w skarbnicy chrześcijańskiego rozumu” (Y. Congar).

Pierwszy tom monumentalnego opracowania Yvesa Congara poświęconego tradycji, opartego na imponującej bazie źródłowej i literaturze tematu. Choć dzieło to powstało w 1960 roku, a więc jeszcze przed Soborem Watykańskim II, kwestie w nim podjęte są wręcz zaskakująco aktualne również dzisiaj. Co w Kościele należy do samej jego istoty, ustanowionej przez Jezusa i przekazanej przez apostołów, co zaś jest wynikiem historycznej ewolucji? Jak odróżnić prawdziwą i jedyną Tradycję od ludzkich tradycji? Kto w Kościele ma prawo zapoczątkowywania tradycji czy zmieniania tych już istniejących? W pierwszym tomie swego dzieła Congar zajmuje się przede wszystkim tym, jak na te i wiele innych pytań odpowiadano na przestrzeni wieków oraz jakie były powody, dla których odpowiedzi te w pewnych momentach historycznych się zmieniały.